Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici Arasındaki Farklar

Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici arasındaki farkların yaygın olarak bilinmemesi sebebi ile bu iki kavram sürekli olarak bir birine karıştırılmaktadır. Bu yazımızda, mikroişlemci ve mikrodenetleyici arasındaki farkları inceliyoruz.

Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici Arasındaki Farklar Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici Arasındaki Farklar,mikroişlemci nedir,mikrodenetleyici nedir

Mikroişlemci Nedir?

Mikroişlemci, küçük bir çip içine sarılmış bir mikro bilgisayarın kontrol birimidir. Aritmetik Mantıksal Birim (ALU) işlemlerini gerçekleştirir ve kendisine bağlı diğer cihazlarla haberleşir. Birkaç işlevin bir araya getirildiği tek bir entegre devredir.

Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici Arasındaki Farklar Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici Arasındaki Farklar,mikroişlemci nedir,mikrodenetleyici nedir

Mikroişlemci Türleri

Önemli mikroişlemci türleri şunlardır:

  • Karmaşık Komut Seti Mikroişlemciler
  • Uygulamaya Özel Entegre Devre
  • İndirgenmiş Komut Seti Mikroişlemciler
  • Dijital Sinyal Çoklı İşlemcileri (DSP’ler)

Mikroişlemcinin Tarihçesi

Mikroişlemci tarihinin önemli dönüm noktaları:

  • Fairchild Semiconductors, 1959’da ilk entegre’yi (Entegre Devre) icat etti.
  • 1968’de Robert Noyce, Gordan Moore, Andrew Grove kendi şirketlerini(Intel) kurdular.
  • Intel, 1968’de 3 kişilik bir start-up iken 1981’de bir endüstri devi haline geldi.
  • 1971’de INTEL, 108 kHz saat hızında çalışacak olan ilk nesil Mikroişlemci 4004’ü yarattı.
  • 1973’ten 1978’e kadar Motorola 6800 ve 6801, INTEL-8085 ve Zilog’s-Z80 gibi ikinci nesil 8-bit mikroişlemciler üretildi.
  • 1978’de Intel 8008 üçüncü nesil süreci piyasaya çıktı.
  • 80’lerin başında Intel, dördüncü nesil 32-bit işlemcileri piyasaya sürdü.
  • 1995’te Intel, beşinci nesil 64-bit işlemcileri piyasaya sürdü.

Mikroişlemcinin Özellikleri

Mikroişlemcinin bazı önemli özellikleri:

  • Kesme(interrupt) özelliğine sahip yerleşik izleme/hata ayıklayıcı programı sunar
  • Her biri aynı işlemin farklı bir varyasyonunu gerçekleştiren büyük miktarda talimat sağlar.
  • Paralel G/Ç sunar
  • Talimat döngüsü zamanlayıcısı vardır
  • Harici bellek arayüzü vardır

Mikroişlemci Uygulamaları

Mikroişlemciler esas olarak aşağıdaki gibi cihazlarda kullanılır:

  • Hesap makineleri
  • Muhasebe sistemleri
  • Oyun makineleri
  • Karmaşık endüstriyel kontrolörler
  • Trafik ışıkları
  • Kontrol verileri
  • Askeri uygulamalar
  • Savunma sistemleri

Mikrodenetleyici Nedir?

Mikrodenetleyici, elektronik cihazları kontrol etmek için optimize edilmiş bir çiptir. Belirli bir görevi gerçekleştirmeye ve belirli bir uygulamayı yürütmeye adanmış tek bir entegre devrede saklanır.

Gömülü uygulamalar için özel olarak tasarlanmış devrelerdir ve otomatik olarak kontrol edilen elektronik cihazlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bellek, işlemci ve programlanabilir G/Ç içerir.

Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici Arasındaki Farklar Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici Arasındaki Farklar,mikroişlemci nedir,mikrodenetleyici nedir

Mikrodenetleyici Türleri

Önemli Mikrodenetleyici türleri:

  • 8 bit Mikrodenetleyici
  • 16 bit Mikrodenetleyici
  • 32 bit Mikrodenetleyici
  • Gömülü Mikrodenetleyici
  • Harici bellek Mikrodenetleyici

Mikrodenetleyicinin Tarihçesi

Mikrodenetleyici tarihinin önemli noktaları:

  • İlk kez 1975’te kullanıldı(Intel 8048)
  • EEPROM‘un 1993’te tanıtıldı
  • Aynı yıl, Atmel, Flash bellek kullanan ilk mikro denetleyiciyi tanıttı.

Mikrodenetleyicinin Özellikleri

Mikrodenetleyicinin bazı önemli özellikleri:

  • İşlemci sıfırlama opsiyonu
  • Program ve Değişken Bellek (RAM) G/Ç pinleri
  • Cihaz saatli merkezi işlemci
  • Komut döngüsü zamanlayıcıları

Mikrodenetleyici Uygulamaları

Mikrodenetleyiciler çoğunlukla aşağıdaki gibi cihazlarda kullanılır:

  • Cep telefonları
  • otomobiller
  • CD/DVD oynatıcılar
  • Çamaşır makineleri
  • Kameralar
  • Güvenlik alarmları
  • Klavye denetleyicileri
  • Mikrodalga fırınlar
  • Saatler
  • Mp3 çalarlar

Anahtar Farklılıklar

  • Mikroişlemci yalnızca bir Merkezi İşlem Biriminden(Central Processing Unit-CPU) oluşurken mikrodenetleyici, tümü tek bir çipe entegre edilmiş bir CPU, Bellek, G/Ç içerir.
  • Mikroişlemci bilgisayarlarda kullanılırken mikrodenetleyici gömülü bir sistemde kullanılır.
  • Mikroişlemci, RAM, ROM ve diğer çevre birimlerine arabirim sağlamak için harici bir veri yolu kullanır, diğer yandan Mikrodenetleyici, dahili bir kontrol veriyolu kullanır.
  • Mikroişlemciler Von Neumann modelini temel alır Mikro denetleyiciler Harvard mimarisini temel alır
  • Mikroişlemci, üretmek için çok sayıda işlemle karmaşık ve pahalıdır, ancak mikrodenetleyici, üretmek için daha az işlemlerle ucuz ve basittir.

Farkları Nedir?

MikroişlemciMikrodenetleyici
Mikroişlemci bilgisayar sisteminin kalbidir.Mikrodenetleyici, gömülü bir sistemin kalbidir.
Yalnızca bir işlemcidir, bu nedenle bellek ve G/Ç bileşenlerinin harici olarak bağlanması gerekir.Mikrodenetleyici, dahili bellek ve G/Ç bileşenleri ile birlikte bir işlemciye sahiptir.
Bellek ve G/Ç harici olarak bağlanmalıdır, böylece devre genişler.Bellek ve G/Ç mevcuttur bu yüzden dahili devre küçüktür.
Kompakt sistemlerde kullanılmaz.Kompakt sistemlerde kullanabilirsiniz.
Tüm sistemin maliyeti yüksektir.Tüm sistemin maliyeti düşüktür
Harici bileşenler nedeniyle toplam güç tüketimi yüksektir. Bu nedenle, piller gibi depolanmış güçle çalışan cihazlar için ideal değildir.Harici bileşenler düşük olduğundan, toplam güç tüketimi daha azdır. Böylece piller gibi depolanmış güçle çalışan cihazlarla kullanılabilir.
Mikroişlemcilerin çoğu güç tasarrufu özelliklerine sahip değildir.Mikrodenetleyicilerin çoğu güç tasarrufu modu sunar.
Esas olarak bilgisayarlarda kullanılır.Örnek olarak çamaşır makinesinde, MP3 çalarlarda ve gömülü sistemlerde kullanılır.
Mikroişlemciler daha az sayıda register’ı vardır, bu nedenle daha fazla işlem bellek tabanlıdır.Mikrodenetleyicinin daha fazla register’ı vardır. Bu nedenle programların yazılması daha kolaydır.
Mikroişlemciler Von Neumann modeline dayanmaktadırMikrodenetleyiciler Harvard mimarisine dayanmaktadır
Tek bir silikon tabanlı entegre çip üzerinde merkezi bir işlem birimidir.Diğer çevre birimleriyle birlikte bir CPU’ya sahip mikroişlemcilerin geliştirilmesinin bir yan ürünüdür.
Çip üzerinde RAM, ROM, Giriş-Çıkış birimleri, zamanlayıcılar ve diğer çevre birimleri yoktur.Tek bir çip üzerine gömülü RAM, ROM ve diğer çevre birimleri ile birlikte bir CPU’ya sahiptir.
RAM, ROM ve diğer çevre birimleriyle arabirim oluşturmak için harici bir veri yolu kullanır.Dahili bir kontrol veriyolu kullanır.
Mikroişlemci tabanlı sistemler, içerdiği teknoloji nedeniyle çok yüksek hızda çalışabilir.Mikrodenetleyici tabanlı sistemler, mimariye bağlı olarak 200 MHz veya daha fazla çalışır.
Çok sayıda veriyi işlemenize izin veren genel amaçlı uygulamalar için kullanılır.Uygulamaya özel sistemler için kullanılır.
İşlenecek çok sayıda talimatla birlikte karmaşık ve pahalıdır.Daha az sayıda işlem talimatı ile basit ve ucuzdur.

Özetle Mikroişemci ve Mikrodenetleyici

Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici arasındaki temel fark, Mikroişlemcinin yalnızca bir Merkezi İşlem Biriminden oluşmasıdır, oysa Mikrodenetleyicinin tümü tek bir çipe entegre edilmiş bir CPU, Bellek, G/Ç içerir.

Hangisi Daha İyi Mikrodenetleyici veya Mikroişlemci?

Bu seçimlerin her ikisi de iyidir. Ancak, hangisini kullanmanız gerektiği gereksinimlerinize bağlıdır. Mikrodenetleyiciler çoğunlukla çamaşır makineleri, kameralar, güvenlik alarmları, klavye denetleyicileri vb. gibi küçük uygulamalar için kullanılırken, Mikroişlemci Kişisel Bilgisayarlarda, karmaşık endüstriyel denetleyicilerde, trafik ışıklarında, savunma sistemlerinde vb. kullanılır.

Hangisi Daha Hızlı Mikroişlemci veya Mikrodenetleyici?

Mikroişlemciler, mikrodenetleyicilerden çok daha hızlıdır. Bir mikroişlemcinin saat hızı 1 GHz’in üzerindedir. Mikrodenetleyici durumunda, mimariye bağlı olarak saat hızı 200MHz veya daha fazladır.

Yorum yapma özelliği, forum tarafından gelen istek sebebiyle kapatılmıştır. Lütfen tartışmalar ve sorularınız için topluluk forumumuza katılın.