3D Yazıcı: Dilimleme Yazılımları (Slicer)
3D yazıcılarda yeniyseniz, 3D yazıcılar için kullanılacak olan yazılımların neler yaptığını ve bunların nasıl çalıştığını merak ediyorsanız tam size göre bir sayfadasınız!
3D modelleme yazılımı, 3D tasarım yazılımı ya da CAD yazılımlarının hepsi aynı mantıkta çalışır, bilgisayar ortamında 3D modeller tasarlamanızı sağlarlar. Bir tornavidadan bir araba modeline kadar her şeyi tasarlayabilirsiniz. Elbette, kendi 3D modelinizi tasarlamak istemiyorsanız, başkalarının tasarladığı modelleri Thingiverse veya diğer ücretsiz model sitelerinden dilediğinizi indirebilirsiniz.
Tasarımını yaptığınız ya da bedava sunulan bir modeli indirdiğinizi varsayalım şimdi bunu 3D yazıcınız ile hatasız ve nitelikli baskılar almak istiyorsanız, 3D yazıcılar için mevcut olan en iyi dilimleme yazılımlarından birini kullanmanız gerekmektedir.
Bir 3D model dilimleyicisi (3D slicer), 3D yazıcın için seçilen modeli hazırlar ve yaygın olarak kullanılacak olan bir sayısal kontrol (numerical control – NC) programlama dili olan G-Code üretir. Birçoğu ücretsiz olan çok sayıda dilimleme yazılımı vardır.
Dilimleme Yazılımı (3D Slicer) Ne Yapar?
3D model dilimleyici, bilgisayar ortamında çalışan bir yazılımdır. 3D yazıcınız için tercüman olarak görev yapar. Bu dilimleme yazılımları genelde; “standart triangle language” (STL), M3F ya da OBJ gibi üç boyutlu koordinatları tanımlayan 3D dosya formatlarını okurlar.
STL dosya formatı, 3D yazıcılar için endüstri standartlarına sahip bir dosya türüdür. Katı bir modelin yüzeylerini temsil etmek için bir dizi üçgen kullanır. Tüm modern CAD (Bilgisayar Destekli Tasarım) yazılımları, yerel dosya formatlarını STL’ye aktarmanıza izin verir. 3D model daha sonra “dilimleme” adı verilen bir işlemle makine diline (G-Code) dönüştürülür ve yazdırmaya hazır hale getirilir. Dilimleme yazılımı, üç boyutlu nesneyi pek çok yatay katmanda dilimlere ayırır ve bir 3D yazıcı kafasının (ekstrüder) satır satır, katman katman dökebileceği yolları oluşturur.
Herhangi bir dilimleme yazılımı:
- STL dosya formatına sahip 3D modeli temel alan bir takım ekstrüder hareket yollarını,
- 3D baskının süresinden ve filament miktarından tasarruf etmek için modelin iç dolgu (infill) yüzdesini,
- Geometrinin basılması zor ise destek (support) malzemesinin yapısı ve yoğunluğunu oluşturur.
3D tasarımınız STL dosyasını analiz ettikten ve size ayarları sunduktan sonra yazılım, kullandığınız 3D yazıcı için uyarlanmış bir “G-Code” dosyası oluşturur. Koordinatları, nozzle ve yatak sıcaklıklarını, soğutma fan kontrolünü, baskı kafası hızını ve diğer değişkenleri ayarlar.
Dilimleme Yazılımı Neden Bu Kadar Önemli?
İyi bir dilimleme yazılımı kullanıyorsanız, sıradan bir 3D yazıcıdan bile harika sonuçlar alabilirsiniz. Dilimleme yazılımınız iyi değil ise ve ayarlarınızı düzgün yapmadıysanız, hatalı baskılarla karşılaşmanız ya da yaygın olan bazı 3D yazıcı sorunlarıyla karşılaşmanız mümkündür.
İyi Bir Dilimleme Yazılımının Farkları Nelerdir?
STL Dosyasını İşleme Hızı
Büyük bir sorun gibi görünmese de karmaşık modelleri yavaş bir bilgisayarda açmaya kalktığınızda dakikalarca beklemen gerekebilir. Hatta yazılım kitlenip hata bile verebilir.
Görüntüleme Özellikleri
Bazı 3D modelleme (CAD) yazılımlarına sahip değilseniz, muhtemelen 3D modelini ilk defa dilimleme yazılımında açtığında göreceksiniz. İyi bir dilimleme yazılımı, 3D modelinin herhangi bir noktasını kusursuz ve hızlı bir şekilde döndürme ve yakınlaştırma imkanı sunmalıdır.
STL Dosyasını Düzeltme:
İyi bir 3D dilimleme yazılımı, modelinde hatalar varsa bunları size gösterir ve otomatik olarak bunları düzeltir.
Kullanılabilirlik
3D dilimleme yazılımının kullanımı ne kadar zor? Yeni başlayanlar için ayarlar var mı? Profesyoneller için daha fazla seçenek var mı? Değişikliklerin yapıldığı geçmiş var mı? Dosyaları yerel olarak mı yoksa bulutta mı depoluyor? İş akışı doğru geliyor mu? Geri Al ve Yinele özelliklerini kullanabilir miyim? “İyi” bir 3D dilimleme yazılımı için tüm bu sorular bir hayli önemlidir.
Önizleme
İyi bir 3D dilimleme yazılımı, baskı süresi ve kullanılacak filament miktarı hakkında tahminlerde bulunur. Bu tahminler gerçeğe ne kadar yakınsa zamanınızı ve malzeme gideriniz. verimli kullanmak için o kadar önemlidir.
Yardım
Hem yeni başlayanlar hem de profesyoneller için ekranda yeterince yardımcı elemanlar var mı? Forumlarda veya kullanıcı gruplarında diğer kullanıcılara sorular sorup cevap alabilir misiniz?
Dilimleme Yazılımı Ayarlarında Bilmen Gerekenler
Doğru 3D dilimleme yazılımı ayarları, başarılı bir baskı ile başarısız bir baskı arasındaki fark için çok kritiktir. Bu sebeple, dilimleme yazılımlarının nasıl çalıştığını ve her farklı ayarın neticelerini nasıl etkileyeceğini bilmek son derece önemlidir.
Dilimleme yazılımı ile alakalı pek çok ayarın özellikle yeni başlayanlar için korkutucu olabileceğini biliyoruz. Bazen uzman 3D yazıcı kullanıcıları bile hata yapar ve başarısız baskılarla sonuçlanır. Aşağıdaki resim, 3D dilimleme yazılımı ayarlarının baskıda sahip olabileceği farkın basit ama etkili bir örneğini göstermektedir.
Sorunun bir bölümü, optimum dilimleme yazılımı ayarlarının hangi tasarımı yazdırdığına ve hangi filamenti kullandığınıza bağlı olmasıdır. Bu sebeple, “herkese uyan tek bir ayar” ya da mükemmel ayar yoktur. Öyleyse en büyük soru şu: “Hangi tasarım ve filamentlerde hangi dilimleyici ayarlarını kullanılacağımı nasıl bileceğim?”
Dilerseniz, dilimleme yazılımının temel özelliklerinden bazılarını gözden geçirelim ve her ayarın üç boyutlu baskını nasıl etkileyeceği hakkında konuşalım. Burada işlenen konu ayrıntılı bir rehberden daha çok bir giriş niteliğindedir.
Katman Yüksekliği (Layer Height)
Katman yüksekliği ayarını, modelinin çözünürlüğü olarak düşünebilirsiniz. Bu ayar, baskıdaki her filament katmanının yüksekliğini belirtir. Daha ince katmanlarla yapılan baskılar, birer birer filament katmanlarını görmenin zor olduğu pürüzsüz bir yüzeye sahip olurlar. Daha ince katmanlar ile baskı almak, bir modeli daha fazla sürede yazdırmana sebep olacaktır, çünkü modelini oluşturan katman sayısı artar.
Ayrıntıya önem vermediğin bir model yazdırıyorsan, daha kalın/yüksek bir katman ile baskılarını daha hızlı yazdırabilirsin. Ancak, daha pürüzlü bir yüzeye sahip olursun ve katmanlar daha görünür duruma gelir. Düşük çözünürlüklü baskı, ayrıntıların önemsiz olduğu prototiplemeler için hızlı bir çözümdür.
Karmaşık detaylara sahip bir model yazdırmak istiyorsanız, daha ince bir katman yüksekliği ile en iyi baskıyı elde edebilirsiniz. Örneğin, Louise Driggers’ın Tudor Gül Kutusu gibi yüksek çözünürlüklü bir baskısı için Cura dilimleme yazılımında 0.1 mm katman kalınlığı önerilmiş.
Orta çözünürlüklü tasarımlar için Cura, 0.1mm’yi öneriyor. Çok fazla ayrıntı içeren bir şey basmıyorsanız, orta ayarların, Spiral Satranç Seti gibi bazı detay düzeylerinde birçok tasarım için mükemmel çalışacaktır.
Daha büyük katmanlar, çok fazla detaya sahip olmayan baskılar için en iyi neticeyi verir. Cura, bu fil modelinde olduğu gibi küçük ayrıntılarla “düşük çözünürlükte” baskı için 0.2mm’yi öneriyor.
Kabuk Kalınlığı (Shell Thickness)
Kabuk kalınlığı, tasarımının içi boş bölümlerine başlamadan evvel tasarımın dış duvarlarının 3D yazıcı tarafından kaç adet kabuktan oluşacağını belirtir. Bu, yan duvarların kalınlığını tanımlar ve baskının mukavemete sahip olmasındaki en büyük faktörlerden birisidir. Bu sayının artırılması, daha kalın duvarlar oluşturacak ve baskının gücünü artıracaktır. Dilimleme yazılımlarında otomatik şekilde bu değer 0.8 olarak ayarlanmıştır. Bu sebeple, dekoratif baskılar için bunu değiştirmene ihtiyaç yoktur. Daha fazla dayanım gerektiren bir model basıyorsan ya da su geçirmez bir vazo basmak istiyorsan, kabuk kalınlığını artırmalısınız.
Filament Geri Çekme (Retraction)
Bu özellik, 3D yazıcıya, filamenti nozzle’dan geri çekmeye ve aşağıda belirtilen resimde bulunan modeldeki gibi baskıda süreksiz yüzeyler olduğunda filamentin akışını durdurmasını sağlar.
Modelinizde süreksiz ya da köprü yapılı yüzeyler yoksa, geri çekme özelliği genelde daima açıktır. Bu ayar, kimi zaman baskı sırasında filamentin nozzle’ı tıkamasına neden olabilir, bu durumda muhtemelen bu özelliği devre dışı bırakmak isteyebilirsiniz. Nozzle’ın ucundan çıkan çok fazla filament olduğunu görürseniz, baskının dış kenarlarında bir demet ip ya da kümeler bırakıyorsa, geri çekme (retraction) özelliğini açtığınızdan emin olun.
İç Dolgu Oranı (Fill Density)
İç dolgu, bir modelin dış kabuğundaki boşluğun yoğunluğunu belirtir. Bunun katman yüksekliği gibi mm yerine % cinsinden ayarlandığını fark edeceksiniz. Bir model, %100 iç dolgu oranı ile yazdırılıyorsa, iç kısmı bütünüyle katı olacaktır. Dolgu yüzdesi ne kadar yüksek olursa, nesne o kadar kuvvetli ve ağır olur. Yazdırılması için daha fazla zaman ve filament gerekir. Her defasında %100 dolguyla yazdırıyorsanız, bu işlem pahalı ve zaman alabilir. Bu sebeple, modelinizin kullanım yerine göre hangi iç dolgu oranında kullanacağınıza karar vermeyi unutmayın.
Görüntü amaçlı bir model üretiyorsanız, % 10-20 iç dolgu oranı önerilir. Daha işlevsel ve sağlam olmasını istediğiniz bir parçaya ihtiyacınız var ise, % 75-100 iç dolgu oranı daha uygundur. Cura iç dolgunun şeklini, üst katmanları daha fazla destekleyebilecek ızgara benzeri desenlerden oluşturur.
Farklı dolgu oranlarının etkilerini görmek için bu dolgu modelini bastırıp test edebilirsiniz.
Baskı Hızı (Print Speed)
Baskı hızı, ekstrüderin filamenti ittirirken hareket ettiği hızı ifade eder. En uygun hız ayarı, hangi modeli yazdırdığınıza, kullandığınız filament çeşitine, 3D yazıcınızın kabiliyetlerine ve katman yüksekliğine bağlıdır. Elbette herkes modellerini olabildiğince çabuk basmak ister, ancak hızlı baskılar komplikasyonlara ve karışık görünümlü hatalı baskılara neden olabilir.
Karmaşık detaylı baskılar için daha düşük bir hız size daha nitelikli bir baskı olanağı sunacaktır. Cura’nın önerdiği iyi bir başlangıç hızı 50 mm/sn’dir. Tabi ki değişiklikler yaparak 3D yazıcınız için en iyi olanı deneyebilirsiniz.
Destek Yapıları (Supports)
Destek yapıları yazdırıldıkları zaman oluşturulacak kadar temel malzemeye sahip olmayan modelleri 3D yazıcının yatağında sabit tutmaya yardımcı olan yapılardır. Modeller katman katman yazdırıldığından dolayı, 45 derece ve daha büyük açılı bölgeler ilk katmanla ile bağlantısı olmayan kısımlar olur. Bu bölgelere çıkıntı denir ve desteksiz olan kısımlar sarkık bir görünüm yaratabilir.
Destek Yapısı Gerekip Gerekmediği Nasıl Anlaşılır?
- “Y” biçimindeki herhangi bir şey desteksiz olarak basılabilir, çünkü sarkmasını önlemek için altında hala yeterli malzeme bulunan kademeli bir eğim mevcuttur. Bu, genel itibari ile, 45 dereceden daha çok büyük bir eğime sahip çıkıntıların destek gerektireceğini öngören “45 Derece Kuralı”nı düşünmenin diğer bir yoludur.
- Orta çıkıntının her iki tarafa da bağlandığı “H” şeklinin ortasındaki bölümlere köprüleme denir. Sarkma ya da dağınık bir yazdırmayı engellemek için herhangi bir köprü türünde destek yapısı gereklidir.
- “T” biçiminde bir çıkıntıya sahip herhangi bir şeyin destek yapısına ihtiyacı vardır.
Destek Yapısı Çeşitleri
Dilimleme yazılımlarında seçebileceğiniz iki tür destek çeşiti vardır:
- Yapı Plakasına Dokun (Touching Build Plate): Bu, desteğe ihtiyaç duyan tasarım bölümünün aşağıdaki gibi yapı plakasına bağlanabileceği tasarımlar içindir.
- Her Yere Destek Yapısı Yap (Everywhere): Bu, 3D yazıcı yatağındaki bir tabana bağlanmayan bölgelerin sarkmaması için oluşturulan desteklerdir. Bu özellik, modelin bir bölgede sarkan bir katmanı olabileceği daha karmaşık tasarımlar içindir.
Baskı Tablasına Yapışma Tipi
Dilimleme yazılımında yapacağın ayarlar, modelinin baskı tablasına yapışmasını etkiler. Bir tasarımın alt kısmında oluşan kalkmalar, baskı tablasına yapışmayan baskılar için ana suçlu olabilir, ancak baskı tablasına yapışmasına yardımcı olmak için ayarlayabileceğin iki ana ayar vardır:
- Raft: Tablaya yapışmak ve üst katmanlara daha sağlam çıkmak için bir platform görevi gören ve modelin altına giren yatay bir ızgara yapıdır. Baskının dibinde, bir binanın zemini gibidir ve modelleri basarken yararlı olabilir. Ancak, raft kullanmayı seçersen, modeli yataktan çıkardığında baskının altında pürüzlü kenarlar kalır.
- Brim: Brim yapısı modelin alt kısmında iz bırakmadan, modelinin köşelerini tutunur. Bu yapı sayesinde modelini baskı tablasına yapışmasını sağlayabilirsin. Brimler ayrıca bir masanın bacakları gibi modelin geri kalanından izole edilen bir nesnenin hassas parçalarını dengelemek için kullanılabilir.
İlk Katman Kalınlığı (Initial Layer Thickness)
İlk katman kalınlığı ayarı, Cura dilimleme yazılımında gelişmiş ayarlarda bulunmaktadır ve ilk katın baskı tablasındaki kalınlığını belirler. 3D baskı için daha sağlam bir taban istiyorsanız, ilk katmanı daha kalın yapabilirsiniz. Cura’daki varsayılan, inşa edilmesi kolay ve platforma iyi yapışan katman kalınlığı olarak 0.3mm belirlenmiştir.
Temel ayarlarda başlangıç katman kalınlığı ve alt / üst kalınlık arasındaki fark nedir? İlk katman kalınlığı aşağı inen ilk katman olmasına karşın, alt ve üst kalınlık, modelde iç dolgu (infill) oluşturulmadan önce kaç mm %100 dolu bölgenin olacağını belirler.
Bunlar bir dilimleyici programın temel ayarlarıdır. Eğer daha ince ayarlar yapmak istiyorsanız, daha fazla ayarın olduğu gelişmiş ayarları kurcalamanız gerekmektedir. Daha karmaşık baskılara girerken, ayarları değiştirmeyle ilgili bazı tavsiyelerimiz var:
Tüm ayarlarınızı not alın. Bu ayarları büyük harfli bir grup olarak etiketleyin. Örneğin, Test_1, Test_2, Test_3. Baskı ayarlarının ekran görüntülerini almak da hatırlamanızı kolaylaştıracaktır.
Tamamen aynı test modelleri ile çalışın ve sonuçları referans alabilmen için bitmiş baskıların üzerine ayarların versiyonlarını yazın. Örneğin Test_1_İlk.
Her denemede muhakkak bir parametreyi değiştir ve baskıdan memnun kalana kadar ilk adımdan itibaren tekrar edin.
Dilimleme Yazılımları (3D Slicer)
Cura
Cura, Hollanda menşei’li Ultimaker 3D yazıcı markası tarafından geliştirilmiş, bir hayli kullanıcı dostu ve hızlı bir dilimleme yazılımıdır. Bu nedenle, yeni başlayanlar için mükemmel seçenek olduğunu söyleyebiliriz. Herhangi bir 3D yazıcı için geliştirilmediğinden dolayı farklı marka ve model 3D yazıcılar için ayarları değiştirilerek kullanılabilir. Kullanım kolaylığı, daha ayrıntılı ayarların arka planda çalışması sayesinde olabilmektedir. Ancak, bu ekstra özelliklerden herhangi birine ihtiyacınız olursa Cura ile ekleyebileceğiniz bir çok özellik vardır. Ayrıca hemen hemen tüm 3D yazıcı markaları, arka planda çalışan “Cura Engine” adı verilen algoritmayı kullanarak kendi dilimleme yazılımlarını yapmaktadır.
Yazı Önerisi
Cura dilimleme yazılımı hakkında daha detaylı bilgi almak için “Cura Dilimleme Yazılımı Kurulum ve Ayarları” sayfamızı inceleyebilirsin.
Simplify3D
Simplify3D, piyasada bulunan ücretli ve en iyi dilimleme yazılımlarından birisidir. Peki neden bu kadar çok ücretsiz program seçeneği varken bu yazılımı seçmelisiniz? 3D yazıcıların en çok istenilen özelliği hız ve detaylı ayarlardır. Modelinin her katmanını görmeniz, detaylı ayar yapmaya imkan vermesi, istediğiniz bölgeye el ile çıkarabileceğiniz destek yapıları oluşturabilmeniz gibi pek çok özelliğinden dolayı diğer yazılımlardan üstündür. Ayrıca, dilimleme konusunda pazarın en hızlısıdır. Diğer bir özelliği ise, yazılımın pek çok farklı 3D yazıcıyla uyumlu olması ve 200’e yakın 3D yazıcı için destek sunmasıdır.
Yazı Önerisi
Simplify3D Nasıl Kullanılır isimli yazımıza buradan erişebilirsiniz.
Bu yazılımın deneme sürümü olmasa da, yazılımı beğenmezseniz iki hafta içinde iade edebiliyorsunuz. Daha uzman bir 3D yazıcı kullanıcısıysan ve kontrol ile hıza önem veriyorsan, bu yazılımı satın almanıza değecektir.
Slic3r
RepRap topluluğu tarafından başlatılan ve birden çok 3D yazıcıda çalışan açık kaynaklı bir dilimleme projesidir. Bu yazılımın odak noktası ve tasarım amaçları, kullanılabilirlik ve stabil çalışmasıdır. Eşsiz özelliklerinden birisi de, iç dolgu desenini modelin gücünü artıabilecek katmanlar arasında değiştirmene izin vermesidir. Kullanıcı arayüzü, ilk versiyornlarına göre büyük oranda geliştiği için kullanıcılar tarafından olumlu eleştiriler almaya devam etmektedir.
Meshmixer
Meshmixer, diğer CAD ya da 3D yazıcı programlarına göre benzersizdir. Parametrik modelleme yerine Meshmixer, taban biçimi ile başladığı ve oradan inşa ettiğin bir ortam kullanır.
Brushes, pinch, flatten ya da inflate gibi farklı efektlerle şekillendirmeye yarayan birkaç fırça vardır. Her fırça; boyut, dayanım ve diğer pek çok seçenek için özelleştirilebilir. Meshmixer, Blender ya da ZBrush gibi daha gelişmiş şekillendirme araçları ile karşılaştırıldığında, yalnızca temel fonksiyonları kapsar. Yine de Meshmixer, 3D baskıdan önce modelleri düzenlemek, analiz etmek ve işlemek için en çok kullanılacak olan yazılımdır. Farklı modelleri bir araya getirmek için de muhteşem çözümler sunar.
Kafes tipi desteklerin varsayılanı olan çoğu dilimleyicinin tam tersine, Meshmixer sadece ağaç dalları biçiminde (resimde gördüğün gibi) destek yapıları oluşturur. Birçok kullanıcı bu destekleri tercih ediyor, çünkü ekstra özelleştirilebilir, filament kullanımı açısından verimli ve 3D baskı için iyi optimize edilmişlerdir.
Yorum yapma özelliği, forum tarafından gelen istek sebebiyle kapatılmıştır. Lütfen tartışmalar ve sorularınız için topluluk forumumuza katılın.