NeuraLink Nedir? Elon Musk’ın Çılgın Projesi

Elon Musk’ın bir zamanlar planlarını sır gibi sakladığı Neuralink şirketi insan beyni ve makineleri özel bir çiple bir araya getirecek. Elon, süper zekanın gelecekte insanlığın soyunu yok etmesini önlemek için beynimizi dijital sinir ağlarıyla bilgisayarlar ve yapay zekayla birleştirerek insanları süper zeki yapmak istiyor. Beyin çipleri görme ve işitme kaybını giderecek. Parkinson’u engelleyip hafızayı güçlendirecek ve felçlileri ayağa kaldıracak.

NeuraLink Nedir?

NeuraLink, Elon Musk’ın 2016 yılında kurduğu şirketlerin arasında belki de hiç bilinmeyen şirketlerinden biridir. Şirket tüm bu bilinirliğine rağmen halka açıklandığı 2017 tarihinden beri hiçbir açıklama yapmadan projesine devam etmekteydi. Ancak NeuraLink bu durumu 16 Temmuz’da yayınladığı bir duyuru ile bozdu.

NeuraLink’in Amacı Nedir?

NeuraLink ilk aşamada duyusal engelli ve felçli insanlar ve Parkinson benzeri hastalıkların yaratmış olduğu sorunlara çözüm bulmak için kurulmuş olsa da, Elon Musk şirketin asıl amacının daha farklı olduğunu vurguluyor. Musk, ilerde sağlanacak gelişmelerle yapay zeka teknolojisinin insanlık için bir felakete dönüşebileceğini düşündüğünden , insanların zihinsel kapasitesini geliştirebilecek teknolojilere ihtiyaç duyulacağı kanısında. Kısacası NeuraLink esas olarak bir nevi insanüstü zihinsel kapasiteye ulaşma amacıyla çalışıyor. Şirket şu anda beyin vemakine arayüzü (BMI) adı verilen beyin implantlarına öncelik vermiş durumda. Bu cihazlar beyinde elektrik sinyali ile uyarılacak alanlara yerleştirilen elektrotlardan oluşmakta. Arayüze gönderilecek ya da ara yüzden gelecek sinyaller ise, özel yazılımlar sayesinde bilgisayarlar yardımıyla kontrol ediliyorlar.

NeuraLink Nasıl Çalışıyor?

Beyinimizde bir komutun belirlenmesinden, uzuvlarımızın o komutu uygulamasına varan süreci elektriksel uyarılar yönetir. Bu doğal elektriksel uyarılar, beynin vücuda gönderdiği şifreli mesajlar gibidir. Eğer bu mesajları yakalayıp, şifresini çözecek bir sisteme sahipseniz; bir zihindeki düşünceyi anlık olarak okuyabilir, hatta onu başka bir makineye doğrudan iletebilirsiniz. Neuralink’in geliştirdiği teknoloji de tam olarak bunu yapıyor. Küçük bir cerrahi operasyonla beynin birkaç santimetre derinliğine gömülen elektrotlar bir mini işlemciye bağlı, bu mini işlemci de canlının hemen kulağının arkasında yer alıyor. Elektrotlar, beyinden gelen mesajları alıp hastanın kulağının arkasındaki mini işlemciye iletiyor. Bu mini bilgisayar da kablosuz ağ aracılığıyla başka makinelerle iletişim kurarak canlının dijital cihazları yönlendirmesine imkan tanıyor.

NeuraLink Planların Hangi Aşamasında?

Çalışmaların en önemlisi beyine yerleştirilecek elektrotların sayısının etkileyici düzeyde arttırılması. NeuraLink, günümüzde kullanılan arayüz elektrotlarının sayısından 1000 kat fazla elektrot sayısına ulaşmış durumda. Bu, bir bakıma beyinde ulaşılmak istenen nöron sayısının da aynı ölçüde artacağı anlamına geliyor. Dahası şirket, elektrotların yer aldığı sondaların tasarımında da, ince-film görünümüne sahip materyal tercihinde bulunmuş. İnce-film probelar, çoğunlukla tercih edilen silikon probelara göre daha gelişmiş biyo-uyum süreci sağlayabiliyorlar. Yani kullanılan materyal ile dokunun uyum süreci kolaylaşıyor ve komplikasyon riski de azalıyor.

NeuraLink Neden Bu Kadar Merak Konusu?

Yapay zeka ve robotların hayatımıza oldukça entegre olduklarından dolayı, insanlık ve bilim için atılan her adım oldukça önemli, bu nedenle NeuraLink’in hastalık tedavisi ve hayatı kolaylaştıracak şekilde tasarlanıp, kullanılması bizlere daha iyi bir gelecek vaad ediyor.

NeuraLink’in İlk Deneyleri

Cihazlar şu ana kadar farelerle deneyler yapıldığı bilinirken Musk, etkinliğin soru-cevap bölümünde Kaliforniya Üniversitesi’nden bilim insanlarıyla birlikte maymunlar üzerinde de araştırıldığını dile getirdi.

“Maymun, beyniyle bilgisayarı kontrol etmeyi başardı. Sadece bilginize”

Elon Musk

NeuraLink ve Nöroetik

Bu olağanüstü projeyi takiben yeni sorular da gündeme gelmeye başladı. Yapılan araştırmaların iyi niyet boyutu su götürmez bir gerçek, ancak bu cihazların kötü niyetli kullanımını sınırlandırabilecek herhangi bir yasal düzenleme mevcut değil. Dahası bu cihazların teknik kapasitelerinin gelişmesi, bazı önemli yan etkileri de beraberinde getirmekte. Örneğin elektrot sayısının ciddi şekilde arttırılmasının yaratabileceği sıkıntılardan hiç bahsedilmiyor. Ayrıca kullanıcıların güvenliği ile ilgili sorular da hızla artmakta. 2018 yılında Slovenya’da yaşayan bir kadının derin beyin uyarımı implantı, yakınlarında gerçekleşen fırtınadaki şimşeklerden etkilenerek kullanılamaz hale geldi. Bundan daha kötü muhtemel senaryolar sürekli konuşulmakta.

NeuraLink ve Sinir Ağları

Neuralink çipleri tahminen 10 yıl içinde beyindeki hasarlı dokuların yerini almaya başlayacak. Böylece kasların kontrolsüz bir şekilde titremesine yol açan Parkinson hastalığı ve benzerlerini sibernetik çiplerle iyileştirmek mümkün olacak. Biyonik çipler beyindeki hipokampus bölgesine de takılacak. Yaşlanmaya bağlı hafıza kaybını önlemek için, kısa süreli belleğin uzun süreli belleğe aktarılmasını sağlayan hipokampusun hasarlı nöronları Neuralink dijital sinir ağlarıyla değiştirilecek. Bu da yaşlıların hafızasını güçlendirerek unutkanlığı önleyecek. Neuralink çipleri aynı zamanda kronik depresyon gibi psikiyatrik rahatsızlıkların beyne düşük voltajlı akım vererek iyileştirilmesini sağlayacak. Bu da yurt dışındaki hastanelerde hali hazırda uygulanan bir tedavi yöntemidir. Ancak, hastaneler bunun için kişinin kafasına EEG şapkaları takıyor ve bu da hastanın düzenli olarak hastaneye gitmesini gerektiriyor.

NeuraLink ve İlk İnsan Deneyi

Neuralink projesi insanlar üzerindeki klinik çalışmalara 2020 yılında başlamak için FDA’den onay beklediklerini söyledi. İlk deneylerin omurilik felci yaşayan hastalar üzerinde olması ve bu hastaların beyinlerine dört adet Neuralink cihazı yerleştirilmesi bekleniyor.

Elon Musk ve Süper Zeka Paniği

Gerçekçi şirket hedefleriyle arz-talep meselesi ve risk senaryoları yanında, bir de işin idealist tarafı var: Elon Musk akıllı robotlar ve yapay zeka ile kendini gösterecek olan süper zekanın, insan türünü bilerek veya yanlışlıkla yok edebileceğini düşünüyor. Ona göre bunu önlemenin en iyi yolu insanların da süper zeki olmasını sağlamak. Bu bağlamda Musk, insanların gelecekte ortaya çıkacak süper zeki robotlarla daha iyi anlaşmasını sağlamak için bizzat insan beynini organik süper bilgisayara dönüştürmek istiyor ve Neuralink yardımıyla süper zeki insanlar yaratmayı planlıyor. Ancak, bu teknolojinin fütursuz kullanımı bırakın üstün ahlaklı ve üstün zekalı özgür, sağlıklı insanlar yaratmayı; milyarlarca insanı, beyni kablosuz internet bağlantısıyla günde milyon kez yıkanan oy sağmalları ile bilinçsiz tüketicilere dönüştürebilir

Süper Zeka Bir Tehdit mi?

En merak edilen konulardan biride “Yapay Zeka İnsanlık İçin Bir Tehdit mi?” Bir sonraki yazımızda, bu konuyu tartışıp, konuşacağız.