3D Yazıcı: Duvar Sorunları

3D yazıcı duvar sorunlarının başlıca sebepleri, yanlış yapılmış dilimleme ayarları, tasarımdan kaynaklanan hatalar, 3D yazıcının parçalarının tam olarak çalışmaması ya da bakım zamanının atlanmış olması gibi sebeplere dayanır.

Dış Duvarlarda Oluşan Çatlak ve Ayrılmalar

Basılan modelin, genellikle köşelerinde meydana gelen çatlakları örnek verebiliriz. Çoğunlukla dikey olara uzun olan modellerde daha sık görülür.

Sorunun Sebepleri?

Basılan modelin yüksek katmanlarında filament daha hızlı soğur çünkü ısıtılmış tabladan gelen ısı yüksek katmanlara etki etmez. Ayrıca soğutu sıcak uçtaki soğutu fan da çalışıyorsa son dökülen filament katmanın soğuması daha da hızlanır. Bu sebep uzun dik uzun modellerde katmanların birbirine yapışması daha zayıf olur.

Not: Bazen bu sorunun sebebi tamamen nemlenmiş ya da bayatlamış filament olabilir, bu yüzden filamenti değiştirebilir ya da kullandığınız filamaneti düşük sıcaklıklarda fırınlayabilirsiniz. Ayrıca filament saklama rehberimize göz atmanızı öneririz.

Sorun Nasıl Giderilir?

• Ekstrüder Sıcaklığını Arttırın: Genel olarak filament markaları önerilen baskı sıcaklığını makaranın üzerine not düşerler, baskıları bu sıcaklıkta yapmaya özen gösterin. Sorun devam ediyorsa sıcaklık kulesi modeli ile doğru filament sıcaklığını bulun ya da önerilen sıcaklığı 5ºC arttırarak tekrar deneyin.
• Fan Yönünü ve Fan Hızını Ayarlayın: 3D yazıcınızın fan ayarlarını kontrol edin. Fanların açık olduğundan ve modele doğru üflediğinden emin olun. Eğer her şey düzgün ise fanın hızını azaltın.
• Filamenti Kontrol Edin: Filament bayatlamış ya da nemlenmiş olabilir, filamenti kurutabilir ya da değiştirebilirsiniz.

Duvarların ve Dolgunun Eksik Olması

Basılan 3D modelin bazı kısımlarının eksik olması veya duvar kalitesinin iyi görünmesine rağmen son baskının zayıf ve kırılgan olması durumudur. Baskının bölümlerinin gerçek modelden tamamen farklı görünmesi veya son baskıda hiçbir anlamı olmayan geometri hatalarının oluşmasıdır.

Sorun Neden Kaynaklanır?

Birleşmemiş kenarlar, şekilsiz veya garip baskılarla mı karşılaştın? Gerçek dünya ile 3D tasarım dünyası arasındaki farkı bilmen bu sorunu anlamana yardımcı olacak. Örneğin, fiziksel dünyada elindeki iki küpü birbirinin içinden geçirmeye çalışıyorsun diyelim. Bu durumda küplerin duvarları buna engel olur. Yani, küpleri birbirinin içinden geçirmek fiziksel olarak imkansızdır. 3D tasarım dünyasında ise, bu iki küpü kesiştirebilmen mümkün. Küpler bilgisayar ekranında hala bağımsız nesneler olarak görünür, ancak kullandığın dilimleme yazılımı iki küp arasında ayrım yapar. İki küpün doğru yazdırılmasını sağlamak için, iç duvarların söküp tek, bölünmemiş ve iç boşluğu olan bir nesne halinde birleştirir.

Diğer bir yaygın neden de, küp şeklinde bir modelin yüzeylerinden birinin silinmesidir. Bunun sonucu olarak parçanın tasarımı ortası delik ve beş kenarı olan bir cisim olarak ortaya çıkar. Ancak, yalnızca 3D tasarım dünyasında bu tür bir fiziksel geometri bulunmaktadır.

Dilimleme yazılımındaki dış duvarları görebilsen de, deliğin olduğu kısımdaki duvarların yalnızca iki eksende boyutları vardır. Duvarın kalınlığı olarak gördüğün üçüncü boyut sadece örnek niteliğindedir ve gerçek bir fiziksel boyuta sahip değildir. Modelin dilimlemesi söz konusu olduğunda, dilimleme yazılımı elinden gelenin en iyisini yapar ve çoğu durumda deliği onarabilir. Ancak, daha karmaşık modellerde bu onarımların pek mümkün olmayacağını söyleyebiliriz.

Sorun Nasıl Giderilir?

• Modelleme Yazılımı Kullanın Bu tür sorunları düzeltmenin en kolay yollarından biri modelleme yazılımı kullanmaktır. Bu programlardan en bilindikleri Blender ve Meshmixer yazılımları. Bu yazılımlar ile modellerinizdeki sorunları hızla çözebilir ve dilimlemeye hazır hale getirebilirsiniz.
• Nesneleri Birleştirin Dilimleme yazılımını kullanmadan önce 3D modellerinizi düzeltmeniz daha iyi olacaktır. Bunu yapmak için, kesişen veya üst üste binen iki nesneyi kesiştirmek (intersect), birleştirmek (merge) veya çıkarmak (subtract) için uygun boolean fonksiyonunu seçtiğinizden emin olun.
• Güncel Dilimleme Yazılımını Kullanın Güncel dilimleme yazılımlarının çoğu, kenarları birleşmeyen modelleri otomatik olarak onarabilir. Ancak, yine de parçanın basımından önce tasarımın doğru bir şekilde oluşturulup oluşturulmadığını kontrol etmenizde fayda var.
• Cura’da Düzeltme Yapın: Cura dilimleme yazılımında “Expert Settings”i açın ve “Fix Horrible” altında her şeyi birleştirin. Type-A seçeneğinin işaretli olduğundan emin olun.
• Simplify3D’de Düzeltme Yap: “Process settings” bölümünde “Advanced”e tıkla ve “Non-manifold” sekmesinin yanındaki “Heal” seçeneğine tıklayın.
• Katman Görünümünü Kullan: Dilimleme yazılımında, modelinin üzerinde bilgisayarın fare imleciyle gezinmek için katman görünümünü (layer view) kullanın. Böylece, sorunların nereden kaynaklandığını daha rahat görebilirsiniz. Katmanlar arasında hızlı bir kayma genellikle sorunu kolayca çözmenizi sağlar.

Destek Noktalarının Pürüzlü Olması

Dilimleme yazılımı ile hazır oluşturulan destek yapılarını söktükten sonra asıl modelin yüzeyinde küçük malzeme kalıntıları kaldığını görebilirsiniz. Kalan malzemeyi zımparalayarak çıkarabilirsiniz fakat genel yapıda bozulmaya sebep olabilir.

Sorun Neden Kaynaklanır?

3D baskı sırasında destek yapıları önemli bir görev üstlenir. Fakat bir çok modelde destek yapısına gerek duymadan baskılar alabilirsiniz Bu bir çok modelde, baskı tablasına yaptığı açıya göre modelde ufak ayarlama veya modelin parçalara ayrılmasıyla başarılır. Ayrıca, 3D yazıcınızın soğutucu fanı güçlüyse ve fan uygun bir şekilde yerleştirildiyse, parçadaki çoğu 50 mm’lik boşlukları ve 50º’lik baskı açılarını hiçbir destek olmadan üretebilirsiniz.

Cura ve Simplify3D gibi dilimleme yazılımları kullanışlı destek yapıları üretmenizi sağlar ve çoğu zaman bu yapıları otomatik olarak oluşturur. Ancak, otomatik olarak oluşturulan bu destekler işinizi görmesine rağmen, bu yapıların asıl modelden ayrılması yine de zor olabilir. Bu yüzden, kendi destek yapılarınızı uygulamak daha iyi bir çözümdür. Bu durumda destekleri modeline uyarlamak için dilimleme yazılımına hakim olmanız gerektirir.

Dilimleme yazılımında (slicer) destek yapısına ince ayar yapmanızı ve yapıların model yüzeyi üzerindeki etkisini en aza indirmenizi sağlayan birçok seçenek bulunmaktadır. Bununla birlikte, destek ayarlarında dikkatli olmalısınız. Destek yapıları modelinizle her zaman temas halindedir ve az da olsa yüzeyde iz bırakacaktır.

Sorun Nasıl Giderilir?

• Çift Kafalı Ekstrüder ve Çözünebilir Destek Malzemeleri Kullan: Pahalı bir çözümdür. Ancak, baskılarının çoğu karmaşık destek yapıları gerektiriyorsa, Ultimaker 3 veya Raise3D Pro 2 gibi çift kafaya sahip 3D yazıcılar ile destek malzemesini ayrı basabilirsiniz. PVA gibi destek malzemeleri suda çözünerek asıl modelden kolayca ayrılırlar. Böylece, yüzeyde pürüzlü yapı oluşmadan karmaşık baskılar elde etmek için uygun bir yol sağlarlar. Ayrıca, destek yapılarını elinizle veya karga burnu ile çıkaramayacağınız zor modelleri suda eriyen PVA destek malzemesi ile üretebilirsiniz.
• Destek Yerleşimini Kontrol Edin: Çoğu dilimleme yazılımı, destek yapısının baskı tablasına mı (“Touching the Build Plate”), yoksa “her yere” (“Everywhere”) mi olacağını sorar. Çoğu model için “Touching the Build Plate” yeterlidir. “Everywhere”i seçmek modelin tüm katmanlarında destek yapısının kullanılacağı anlamına gelir. Bu da, modelinin her tarafında pürüzlü yüzeyler oluşması anlamına gelir.
• Yazıcının Kapasitesine Göre Ayarlayın: Genellikle kullanıcılar 3D yazıcılarının boşluklar arasında filamentin sarkmadan köprü oluşturabileceğini zanneder. Nispeten dik açıları kolaylıkla basabileceğini anlamadan destek kullanırlar. Çoğu 3D yazıcı, 50 mm’lik boşluklar ve 50º’lik baskı açılarını hatasız köprüler oluşturma yeteneğine sahiptir.
• Destek Desenini Ayarlayın: Model tipine bağlı olarak, destek modelinde dilimleme yazılımında “Grid” deseni yerine “Zig Zag” desenine geçerek modelinin yüzeyinde iyileşme sağlayabilirsiniz.
• Destek Yoğunluğunu Azaltın: Dilimleme yazılımında görünümü “Layers” yani katmanlara getir ve destek yapısına göz at. Yazılım genellikle yoğun bir destek yapısı uygular. Yoğunluğu düşürürseniz destekler zayıflar, ancak yazıcın iyi bir şekilde ayarlandığı sürece bu bir sorun teşkil etmez.
• Filament Basım Sıcaklığını Düşürün: Filament sıcaklık aralığını filament kutusundan veya makarasından kontrol edin ve nozzle sıcaklığını filament için minimum seviyeye ayarlayın. Bu, katmanlar arasında daha zayıf bir bağ oluşturacak ve aynı zamanda destek yapısının çıkarılmasını kolaylaştıracaktır.

İnce Detayların Kalite (Çözünürlük) Sorunu

3D yazıcınız sorunsuz bir şekilde birbiri ardına baskılar alabilir. Ancak, sıra ayrıntılı bir 3D baskıya gelince beklediğiniz sonuçları vermeyebilir. Örneğin, bu baskı sorununda keskin olması gereken kenarlar ve köşeler eğri ve yumuşak geçişlere sahiptir. Küçük detaylara sahip modellerin üretimi istediğiniz gibi olmaz.

Sorun Neden Kaynaklanır?

İnce ayrıntıların üretimi söz konusu olduğunda 3D baskı kalitesini etkileyebilecek çok sayıda sorun bulunmaktadır. Düşük kaliteli 3D baskıların en yaygın nedenlerinden biri katman yüksekliğidir. 3D baskı düşük bir çözünürlüğe (yüksek katman yüksekliği) ayarlıysa, 3D yazıcınız ne kadar iyi olursa olsun, ipeksi pürüzsüz baskılar elde edemezsiniz.

Bu sorunda, nozzle çapının modelin üretimine uygun olmaması başka bir nedendir. Nozzle çapı ve yüksek 3D baskı kalitesi arasında çok hassas bir denge vardır. Normal boyutlarda üretim için 0,4 mm çapında, ince detaylara sahip üretimler için 0,4 mm’nin altında bir çapa sahip nozzle’a ihtiyaç vardır. 0,4 mm çapından küçük nozzle’larda, 3D yazıcının hassas bir şekilde ayarlanması gerekmektedir. Aksi takdirde başka sorunlarla da karşılaşılabilir.

Yazıcının 3D yazıcı filamentini sorunsuz bir şekilde çıkartabilmesi için nozzle sıcaklığı önemlidir. Ayrıca, konu detay olduğunda, başlamadan önce nozzle’ın temiz olduğundan emin ol. En ufak bir filament birikmesi veya küçük bir tıkanma bile 3D baskıyı etkiler.

3D baskı hızının da çözünürlük üzerinde büyük etkisi vardır. Ayrıntılı baskılar için baskı hızını düşürün. Baskı hızı düştüğünde dökülen filamentin hızı düşer ve bu da filamentin geç soğumasına katkı sağlar. Bu nedenle, 3D yazıcılar gerektiğinde ekstrüder fanını en düşük ayara getirir veya tamamen kapatır.

3D yazıcı filament markaları, pürüzsüz ve istenilen ölçüde ekstrüzyon yapılması için kimyasal formüllerini ayarlamaya çalışırlar. Daha ucuz filament markaları görünüşte aynı olsalar da, kimyasal bileşimlerindeki farklılıklar filament çapının toleransında tutarsızlığa yol açar. Çap ölçüsündeki bu tutarsızlık da kendini düşük 3D baskı kalitesi olarak belli eder.

Son olarak, 3D yazıcı yatağının düz olup olmadığı kontrol edilmelidir. Yatak seviyesindeki en ufak bir hata bile, modeli yüksek çözünürlükte yazdırırken nozzle’ın modele değerek şeklini bozmasına neden olabilir.

Sorun Nasıl Giderilir?

• 3D Baskı Çözünürlüğünü Arttırın: Çözünürlüğü arttırarak daha sıkı katman aralığı ve daha düşük katman yüksekliği ile başarılı 3D baskılar alabilirsiniz.
• Nozzle Çapını Düşürün: Nozzle çapı ne kadar küçük olursa yazdırabileceğiniz ayrıntı o kadar yüksek kaliteli olur. Ancak, küçük çaplı nozzle aynı zamanda 3D baskıda düşük toleranslar anlamına gelir. Bu nedenle, 3D yazıcının çok iyi kalibre edilmesi gerekir. İlgili yazı: 3D Yazıcı Kalibrasyonu Nasıl Yapılır
• 3D Yazıcının Bakımını Yapın: Yanlış hizalanmış miller veya gevşek kayışlardan kaynaklanan ilave sürtünme ile baskındaki bozukluğu farkedeceksiniz. Her şeyin sıkı ve hizalı olduğundan emin olun.
• Nozzle’ı Temizleyin: Detaylı bir baskıya başlamadan önce nozzle’ın temiz olduğundan emin olun.
• Baskı Hızını Düşürün: 3D baskı hızını düşürün. Yavaş ve düzgün bir ekstrüzyon 3D yazıcının daha az hata yapmasını sağlayacaktır.
• Kaliteli Filament Kullan: Kaliteli bir 3D yazıcı filament üreticisinden doğru filamenti seçmek, iyi kalitede baskı almanızı kolaylaştırır.
• Yatak Kalibrasyonunu Yap: Yatağın düz olup olmadığını kontrol etmek için 3D yazıcı kalibrasyon prosedürünü uygulayın.

Basılan Model Saçakların Olması

Basılan parçanın yapıları arasında ilk bakışta göze çarpmayan plastik ipler, dallar veya saçaklar meydana gelir.

Sorun Neden Kaynaklanır?

Baskı kafası (ekstrüder) açık bir alanda, yani modelin olmadığı bir boşlukta, hareket ettiğinde (“travel move” olarak da bilinir), nozzle’dan sarkan filamentler bu saçakları meydana getirir.

Sorun Nasıl Giderilir?

• Filament Geri Çekme (Retraction) Miktarını Ayarlayın: Geri çekme ayarı, yüzey kalitesi söz konusu olduğunda önemli bir faktördür ve çoğu dilimleme yazılımında etkinleştirilebilir. Fonksiyonu oldukça basittir: ekstrüder hareket etmeden önce filamenti nozzle’dan geri çeker. Bunun amacı, erimiş filamentin nozzle’dan sarkmasını ve böylece basılan parçada ince tellerin oluşmasını engellemektir.

  Cura gibi çoğu dilimleme yazılımı, geri çekme “retraction” özelliğini etkinleştirme seçeneğini tek tıklamayla sunar. Bu özellik, bir dizi varsayılan parametre kullanır ve çoğunlukla bu parametreler yeterlidir. Ancak, ince ayar için daha iyi kontrol sağlayan özelleştirilebilir seçenekler de vardır. Örneğin, alttaki çözümde anlatacağımız geri çekme etkinleştirilmeden önce nozzle’ın minimum hareketi mesafesinin ayarlanması gibi.

• Minimum Hareket Mesafesini Düşürün: Bir nedenle standart geri çekme işlemini yapmıyorsanız, ekstrüderi asgari hareket ettirmek en hızlı çözümdür. Sarkma ve saçaklanma durana kadar minimum hareket mesafesi değerini 0,5 mm’lik aralıklarla düşürün.
• Saçakları Kesin: Üstteki öneri işe yaramıyorsa, saçakları kesici bir alet veya yan keski ile kesebilirsiniz ya da zımpara ile yontabilirsiniz..