555 Entegresini Astable Modda Kullanmak

Daha önceki yazılarımızda 555 entegresini anlatmıştık. Bu gün ki yazımızda ise 555 Astable modda kullanacağız. Ayrıca burada küçük bir pwm projeside paylaşmıştık. Bu yazıları inceledikten sonra bu projeye tekrar bakmanızı öneriyoruz.

555 Entegresi Nedir?

555 entegresi birçok amaç için kullanılan bir entegre olarak karşımıza çıkmaktadır. Osilasyon, zaman gecikmesi ve darbe sinyali yaratmak için kullanılabilecek kararlı bir tümleşik devredir. Zamanlama aralığının mikro-saniyeler ile saatler arasında olabilmektedir. Ayrıca ayarlanabilir çıkış frekansının sağlanabilmesi ile yaygın bir kullanım alanına sahiptir.

Astable Mod Nedir?

Astable modde yani (kararsız modda), 555 zamanlayıcı kare dalga üreten bir osilatör görevi üstlenir. Dalganın frekansı, iki direncin ve çipe bağlı bir kapasitörün değerleri değiştirilerek ayarlanabilir. Aşağıdaki hesaplama bölümü ile, farklı dirençler ve kapasitörlerle çıkışın açma ve kapama döngülerinin(duty cycle) uzunluğunu söyleyecektir.

Astable Modu Nasıl Çalışır?

555 Entegresini Astable Modda Kullanmak 555 entegresini astable,555 astable kullanmak,555 ile led yakıp söndürme

Pin 2 – (Trigger)Tetikleyici: Beslenen voltaj VCC’nin 1/3’ünün altına düştüğünde çıkışı açar.

Pin 6 – (Threshold)Eşik: Beslenen voltaj 2/3 VCC’nin üzerine çıktığında çıkışı kapatır.

Pin 7 – (Discharge)Deşarj: Çıkış gerilimi düşük olduğunda, C1’i toprağa boşaltır.

Kararsız modda çıkış sürekli olarak açılıp kapanır. Yukarıdaki şemada, eşik piminin ve tetikleme piminin C1’e bağlı olduğuna dikkat edin. Bu olay, tetik pimini, eşik pimini ve C1’deki voltajı aynı yapar.

Bir açma / kapama döngüsünün başlangıcında yani duty cycle da, C1, tetik pimi ve eşik pimindeki voltaj düşüktür. Tetik pimi voltajı düşük olduğunda, çıkış açıktır ve basma pimi kapalıdır. Deşarj pimi kapalı olduğundan akım, R1 ve R2 dirençlerinden akabilir ve C1 kapasitörünü şarj eder.

C1 2/3 VCC olduğu zaman, çıkış eşik pimi tarafından kapatılır. Çıkış kapandığında, tahliye pimi açılır. Bu, C1 kapasitörü üzerinde biriken yükün toprağa akmasını sağlar.

C1 üzerindeki voltaj 1/3 Vcc’ye düştüğünde, tetik pimi tahliye pimini kapatır, böylece C1 tekrar şarj olmaya başlayabilir.

Direnç ve Kapasitör Hesabı

  • Taçık = 0.69 x C1 x (R1+R2)
  • Tkapalı = 0.69 x C1 x R2
  • Taçık= Outputun HIGH kalacağı süre. (saniye)
  • Tkapalı= Outputun LOW kalacağı süre. (saniye)
  • R1: R1 direncinin Ohm’u.
  • R2: R2 direncinin Ohm’u.
  • C1: C1 kapasitörünün kapasitansı. (Farad)

Astable Modda Led Yakmak (Blink)

R1, R2 ve C1 değerleri yanıp sönme hızını etkiler. Daha büyük değerler LED’in daha yavaş yanıp sönmesini sağlarken, daha küçük değerler LED’in daha hızlı yanıp sönmesini sağlar.R3 direnci ise, LED akımını sınırlamak için oradadır, böylece LED aşırı akımda dolayı yanmaz. Yanıp sönmeyi belirli bir hıza ayarlamak istiyorsanız, ihtiyacınız olan direnci veya kapasitansı hesaplamak için bu bir üst başlıktaki formülü kullanabilirsiniz. Biz yaklaşık 1 saniye yanıp sönme için aşağıdaki değerleri kullandık.

Gerekli Malzemeler

  • 555 Entegresi
  • 4.7K Ohm Direnç x 2
  • 1K Ohm Direnç
  • 100 μF Kapasitör

Devre Şeması

  • 1. Pin GND
  • 2. Pin 7. Pine bağlantı
  • 3. Pin R3 ile çıkış pini
  • 4. Pin 5. Pine bağlantı
  • 5. Pin VCC
  • 6. Pin R1 direnci ile VCC
  • 7. Pin ile 6. Pin arasına R2 direnci
  • 8. Pin boşta
555 Entegresini Astable Modda Kullanmak 555 entegresini astable,555 astable kullanmak,555 ile led yakıp söndürme

Güç kaynağı olarak 5V ve 16V arası her hangi bir güç kaynağı kullanabilirsiniz. Fakat 555 entegrenizin datasheetine bakarak doğru değeri seçmelisiniz.

Son Görüntüler

555 Entegresini Astable Modda Kullanmak 555 entegresini astable,555 astable kullanmak,555 ile led yakıp söndürme

Ekstra Devreler;

Bu proje beni kesmedi, daha çok öğrenmek istiyorum diyorsanız;

Potensiyometre İle LED Yakmak

Direncin yanıp sönme hızı üzerindeki etkisini gözlemlemenin en kolay yolu, R2 için 10K Ohm potansiyometre kullanmaktır:

555 Entegresini Astable Modda Kullanmak 555 entegresini astable,555 astable kullanmak,555 ile led yakıp söndürme

LDR ( Fotoresistor) İle LED Yakmak

Yanıp sönme hızını kontrol etmek için bir potansiyometre kullanmak yerine bir fotodirenç bağlamayı deneyin.

555 Entegresini Astable Modda Kullanmak 555 entegresini astable,555 astable kullanmak,555 ile led yakıp söndürme