Hafıza (Memory) nedir

Bilgisayarda veya herhangi bir elektronik cihazda çeşitli programların çalıştırıldığı , geçici veya kalıcı bilgilerin bulunacağı hafıza alanlarıdır. Veri Birimi Byte’dir. Bir Byte 8 Bittir.

1 Bit 0 ya da 1’den (kapali devre=0, açik devre=1) olusur.
1 BYTE 1 karakter’dir.
1024 BYTE = 1 KiloByte’dir. (KiloByte = KB)
1024 KB = 1 MegaByte’dir. (MegaByte = MB)
1024 MB = 1 GigaByte (GigaByte = GB)
1024 GB = 1 TeraByte (TeraByte = TB)

Bilgisayar içinde RAM ve ROM bellek olmak
üzere iki çeşit bellek bulunur.

Hafıza (Memory) nedir rom ve ram nedir,hafıze nedir

ROM Bellek ve Çeşitleri

ROM, sadece okunabilir bellekler için kullanılan genel bir ifadedir. İlk üretilen ROM sadece okunabilir özelliktedir. Daha sonra üretilen ROM çeşitleri üzerinde elektriksel yöntemlerle değişiklik yapılabilmektedir. Bu tipteki hafıza birimleri elektrik kesildiğinde dahi bilgilerin saklanması gerektiği durumlarda kullanılmaktadır. Genel olarak dört gruba ayrılır.


MPROM (
masceble programmable read only memory-maske programlı ROM)

Özel bir program veya veriyi maskelemek amacıyla kullanılan üretici tarafından programlanan ROM çeşididir.

 PROM (programmable read only memory- programlanabilir ROM

Kullanıcı tarafından ROM programlayıcı adı verilen özel bir devre ile sadece bir defa programlanabilen ROM türüdür.

epromEPROM (erasable programmable read only memory- silinebilir programlanabilir ROM )

Morötesi ışık ile silinebilen, içerisindeki bilgiyi yıllarca koruyabilen ROM çeşididir. Morötesi ışık koruyucu gövde üzerindeki quartz ile kapatılmış küçük bir pencereden verilir.

eepromEEPROM/FLASH ROM (erasable programmable read only memory- silinebilir programlanabilir ROM

Devrede iken elektriksel yolla bir kısmı ya da tamamı değiştirilebilen, silinebilen ve yeniden veri yüklenebilen bir ROM türüdür.

RAM Nedir?

RAM (Random Access Memory), mikroişlemcili sistemlerde kullanılan bir tür veri depolama biçimidir. Türkçe olarak Rastgele Erişim Belleği, işletim sisteminin ve bilgisayarımızda kullanılan tüm bilgilerin ve yapılan işlemlerin geçici olarak depolandığı bellektir. RAM, içeriğini muhafaza etmesi için sürekli bir elektrik akışına ihtiyaç duyar. Geçici olduğu için içerisindeki bilgileri de bilgisayar çalıştığı sürece korur. Bilgisayarın kapanması durumunda da bu bellek içerisindeki tüm bilgiler silinir. “RAM ne işe yarar?” diye bir soru gelirse, bilgisayarda işlenecek verilerin ve programların geçici olarak saklanması için kullanılır denilebilir.

Hafıza (Memory) nedir rom ve ram nedir,hafıze nedir

RAM Tarihçesi

RAM bellekler geliştirilmeden önce bilgisayarlar, yüz binlerce bitlik ana bellek işlevlerini uygulamak için röleler ve farklı vakum tüp düzenlemeleri kullanıldı. Vakum tüpleri ve transistörler ile yapılan sistemler, daha küçük ve daha hızlı bellekler için sürekli geliştirildi. Başarısızlıklar da olmuyor değildi. Entegre ROM devreleri geliştirilmeden önce de adres çözücüleri tarafından yönlendirilen yarı iletken diyot matrisleri kullanılarak RAM bellek oluşturuldu.

1949 – 1952 yılları arasında geliştirilen RAM bellekler, 1970’lerin başından itibaren statik ve dinamik entegre devreler geliştirilene kadar manyetik çekirdek hafıza olarak kullanılmıştır.

Mikroişlemciler, dijital sinyal işleme (DSP) devreleri, LCD ekranlar, yazıcılar, sabit disk, dijital kameralar ve cep telefonları gibi birçok alanda kullanılan bellekler, çoğunlukla kişisel bilgisayarlarda kullanılmaktadır.

RAM Çeşitleri Nelerdir?

Verilerin korunma biçimine bağlı olarak sınıflandırılan RAM bellek, temel olarak Statik RAM (SRAM) ve Dinamik RAM (DRAM) olarak sınıflandırılır.

Hafıza (Memory) nedir rom ve ram nedir,hafıze nedir

  • DRAM: Bu bellek, bilgi alışverişi sağlayabilmek için elektrik sinyallerini, verileri barındırmak için de kapasitörleri kullanır. Bu nedenle de sürekli yenilenme ihtiyacı duyar, bir saniye içerisinde binlerce kez yenilense de SRAM’e göre daha yavaş kalır.
  • SRAM: Bu bellek, DRAM’de olduğu gibi bilgileri tutabilmek için kapasitörler yerine açma-kapama anahtarları (transistör) kullanır ve yenilenmeye ihtiyaç duymaz. Bu yüzden DRAM’e oranla daha hızlı ve pahalıdır. Ayrıca daha fazla bilgi tutabilir.
  • SDRAM: Bu bellek, işlemci ile eş zamanlı olarak çalışan bir RAM bellek türüdür. Girişdeki değişiklik algılanıp hızlı bir şekilde yanıtlandığı ve işlemciyi daha az beklettiği için daha sık tercih edilir.
  • DDR RAM: Bu bellek içerisinde kullanılan saat sinyali SDRAM belleklerden yaklaşık iki kat daha hızlıdır. 100 Mhz DDR RAM’in veri aktarım hızı 1.600 MB/sn’dir. Bu bellekler grafik ağırlıklı işlemlerde çok başarılılardır. 64 bitlik veri yolu kullanırlar ve daha az enerji harcarlar. DDR2, DDR3, DDR4, DDR5 şeklinde geliştirilmektedir.
  • DRD RAM: Rambus isimli bir firma tarafından üretilen bu bellekler, 16 bitlik bir veri yolu kullanılarak yüksek hızlar üretilmiştir. Günümüzde kullanılan en son teknolojidir. 1.6 GB/sn hızındadır.
  • PSRAM: DRAM’in yüksek yoğunluğu ve SRAM’in kullanım kolaylığı gibi faydalarını ortak sunan bellek, SRAM’e çok benzer yenileme ve adres kontrol devresine sahiptir. Apple ürünleri gibi birçok gömülü sistemlerde kullanılır.
  • RLDRAM: Ağ oluşturma ve önbelleğe alma uygulamalarında kullanılan bellek türünden yüksek okuma-yazma oranı içeren uygulamalar için faydalanılır.
  • SGRAM: Grafik bağdaştırıcılarında kullanılır ve bir seferde iki bellek sayfası açabilir. Ayrıca bit maskeleme ve blok yazma özelliği de sunan bu bellek türü, özellikle ekran kartlarında kullanılan yüksek performans hızlandırma amaçları için tasarlanmıştır.

Boyutuna Göre RAM Bellekler:

30 pinli SIMM Bellek: Eski bilgisayarlarda kullanılırdı.
486’lardan sonra üretimden kalktı.RAM belleğin ana karta
bağlandığı yerdeki pin sayısı oldukça ufaktı ve küçük boyutlu bir bellekti.

72 pin SIMM Bellek: Pentium II’lerle birlikte üretimden
kalktı. Ana karta baglandığı yerdeki diş sayısı 72 idi.

168 pin DIMMBellek: Günümüz ana kartlarinda bu 168 dişli
bellekler kullanılıyor. EDO veSDRAM bellek modellerinde bu
boyut kullanıldı.

Hafıza (Memory) nedir rom ve ram nedir,hafıze nedir
SDRAM Bellek

Üzerindeki Yongalara Göre RAM Bellekler:

Standart RAM Bellek: Piyasadan kalktı, üretimi yok.

EDO RAM Bellek: DIMM boyutunda olanlari
vardi. 50-60 nanosaniye (ns) hızındaydı. Bunlar da piyasadan kalktı, üretimi
yok.

SDRAM Bellek: 10-12 ns hızında olanlarla piyasaya girdi.
Daha sonra 100 MHz veriyolunu kullanan işlemcilerle birlikte PC/100
standartında, 6-8 ns hızında olanları çıktı. PC/133 bugün
yaygın şekilde kullanılıyor.

RDRAM Bellek: Pentium IV ana kartlar bu türü
desteklemektedir.

Özelliklerine Göre RAM Bellekler

Pariteli RAM Bellek: Bilgi 0 ve 1’ler halinde belleğe
ulaştığında fazladan bir yonga ikili sayı düzeninde hesap yapıp toplam rakam
yanlış gelirse veriyi geri gönderip tekrar hesap yapılmasını sağlıyor.

Hata Düzeltmeli (ECC RAM) Bellek: Yanlış bilgiyi anladığında
hatanın hangi 0 ve 1 de olduğunu çözüp düzeltiyor.

SPD’li RAM Bellek: Özellikle 100 MHz veri yolunu kullanan
sistemlerde bellekteki yongaya uğrayıp hal hatır soruyor, yonganın hız ve
özelliklerini öğreniyor. Ana kart bunu destekliyorsa gerekli bilgileri
kullanarak komsu RAM‘ler ile ara buluculuk yapıyor.

RAM Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Her bilgisayarın RAM belleğe ihtiyacı vardır. Çok fazla veri alanı gerektirmeyen programların yanı sıra Adobe Photoshop gibi ortam düzenleme programları daha fazla veri alanı gerektirir. Bellek yönünden en çok güç isteyen yazılımlar da oyunlardır.

Hafıza (Memory) nedir rom ve ram nedir,hafıze nedir

 

Bilgisayarınızda bulunan RAM miktarı ne kadar fazlaysa aynı zamanda birden fazla programı çalıştırmak anlamına gelen çoklu görevlere de ona göre imkan tanınır. RAM bellek özelliklerine ek olarak kullanıcıya yönelik de bellek miktarı ayarlanabilir.

  • Bilgisayar kullanıcılarını 4 bölüme ayırmış olsak; bilgisayarı sadece internette gezmek, e-mail okumak, Word – Excel kullanmak, çevrimiçi oyunlar oynamak, müzik dinlemek ve film izlemek için kullananların çok yüksek bellek ihtiyacı olmaz. 2 GB bellek oldukça yeterli olacaktır.
  • Fotoğraf ve video düzenleme ile grafik bakımından çok yüksek olmayan oyunları oynayanların da 2 – 4 GB RAM bellek ihtiyaçlarını görecektir.
  • 3DS Max gibi 3B modelleme, NFS gibi oyunlar eklenince 4 – 8 GB RAM iyi olacaktır.
  • 3D modelleme, görüntü ve video işleme, yüksek grafikli oyunlar oynayanlar ve yüksek özellik gerektiren çizim yazılımlarını kullanan profesyonel kullanıcılar ise 12 – 16 GB RAM bellek kullanırlar.

Maddi yönden sıkıntı olmayacaksa çok işlem yapılmasa dahi işlem hızı ve ileriye yönelik açısından laptop veya masaüstü bilgisayar bellek olarak 8 GB ve üzeri tercih edilebilir.

Bunlara ek olarak 1066 Mhz ya da 1866 Mhz hızında çalışan RAM bellekleri ana kartınız ne kadar destekliyorsa ona göre tercih edebilirsiniz. RAM’lerde yer alan CL değeri de ne kadar düşükse bellek, o kadar hızlı çalışır.

Sisteminizde bulunan RAM’e ek alacaksanız ikisinin de Mhz değeri aynı olmalıdır. Ayrıca anakartınızın kaç Volt değerinde RAM bellek desteklediğine de dikkat etmelisiniz.