Paralel Bağlı Dirençler

Dirençler
Direnç Nedir?Direnç ÇeşitleriDirenç Renk KoduDirenç Renk Hesaplama
Seri Bağlı DirençlerParalel Bağlı DirençlerSeri ve Paralel Bağlı DirençlerPotansiyel Fark
Dirençlerde Güç ve EnerjiAC Devrelerde DirençDirenç ÖzetVaristör Nedir?
Potansiyometre Nedir?Özdirenç Nedir?

Paralel bağlı dirençler, dirençlerin her iki terminali de diğer direncin veya dirençlerin her bir terminaline sırasıyla bağlandığında paralel olarak birbirine bağlandığı söylenir.

Önceki seri direnç devrelerinden farklı olarak, paralel bir direnç ağında, akım için birden fazla yol olduğundan devre akımı için birden fazla yol alabilir. Ayrıca paralel direnç devreleri akım bölücüler olarak sınıflandırılır.

Besleme akımının geçmesi için birden fazla yol olduğundan, akım paralel ağdaki tüm dallarda aynı olmayabilir. Bununla birlikte, paralel dirençli bir ağdaki tüm dirençlerdeki voltaj düşüşü aynıdır. Ardından, Paralel Bağlı Dirençler bir Ortak Gerilimi vardır.

Bu nedenle, dirençlerin aynı iki noktaya (veya düğümlere) bağlı olduğu ve ortak bir voltaj kaynağına bağlı birden fazla akım yoluna sahip olduğu gerçeğiyle tanımlanan bir paralel dirençli devre tanımlayabiliriz. Bu yüzden paralel bağlı olan R1, R2, R3 dirençlerindeki voltaj yani gerilim 12V’tur.

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

Aşağıda gösterildiği gibi, paralel bağlı dirençler bu şekilde bir birine bağlanır:

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü
Paralel Bağlı Dirençler

Önceki seri direnç ağında , devrenin toplam direncinin, R T’nin , birlikte eklenen tüm bireysel dirençlerin toplamına eşit olduğunu gördük. Paralel bağlı dirençler için eşdeğer devre direnci R T farklı hesaplanır.

Burada,  gösterildiği gibi eşdeğer direnci veren cebirsel toplamın tersi ile dirençlerin kendileri yerine tek tek dirençlerin karşılıklı (  1/R ) değeri ile toplanır.

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü
Paralel Direnç Denklemi

Daha sonra paralel bağlı iki veya daha fazla direncin eşdeğer direncinin tersi, bireysel dirençlerin tersinin cebirsel toplamıdır.

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü
Aynı değere sahip iki paralel direnç

Paralel bağlı iki direnç, empedansları veya direnç değeleri aynı değerdeyse, toplam veya eşdeğer direnç, R T , bir direncin değerinin yarısına eşittir. Bu, R/2’ye eşittir. Eğer aynı değerlere sahip paralel direnç sayısı 3 olsaydı paralel olarak üç eşit direnç için, R/3 olurdu.

Eşdeğer direncin paralel ağdaki en küçük dirençten her zaman daha az olduğuna dikkat edin, bu nedenle toplam direnç, R T , ek paralel dirençler eklendikçe her zaman azalacaktır.

Paralel direnç bize İletkenlik olarak bilinen , G sembolü ile iletkenlik birimi Siemens , sembol S olan bir değeri verir. İletkenlik, direncin tam tersidir, (G = 1/R). İletkenliği tekrar bir direnç değerine dönüştürmek için, bize paralel dirençlerin toplam direncini, R T’yi veren iletkenliğin tersini almamız gerekir.

Artık aynı iki nokta arasına bağlanan dirençlerin paralel olduğu söylendiğini biliyoruz. Ancak bir paralel dirençli devre, yukarıda verilen bariz olandan başka birçok biçim alabilir ve burada dirençlerin paralel olarak nasıl birbirine bağlanabileceğine dair birkaç örnek görebiliriz:

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü
Çeşitli Paralel Bağlı Dirençler

Yukarıdaki beş farklı paralel dirençli ağ birbirinden farklı görünebilir, ancak hepsi Paralel Bağlı Dirençler olarak düzenlenmiştir ve bu nedenle aynı koşullar ve denklemler geçerlidir.

Paralel Bağlı Dirençler Soru Örneği 1

Paralel bir ağa bağlı aşağıdaki dirençlerin toplam direncini, R T’yi bulun .

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

A ve B terminalleri arasındaki toplam direnç R T şu şekilde hesaplanır:

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü
Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

Bu karşılıklı hesaplama yöntemi, tek bir paralel ağ içinde birbirine bağlı herhangi bir sayıda bağımsız direnci hesaplamak için kullanılabilir.

Bununla birlikte, paralel olarak sadece iki ayrı direnç varsa o zaman, toplam veya eşdeğer direnci değeri, RT bulmak için çok daha basit ve daha hızlı bir formül kullanabilir.

Eşit veya eşit olmayan değerlere sahip iki direnci paralel olarak hesaplamak için bu çok daha hızlı toplam çarpım yöntemi şu şekilde verilir:

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

Paralel Bağlı Dirençler Soru Örneği 2

Paralel kombinasyonda sadece iki dirence sahip aşağıdaki devreyi düşünün.

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

Paralel olarak birbirine bağlı iki direnç için yukarıdaki formülümüzü kullanarak toplam devre direncini R T olarak hesaplayabiliriz :

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

Paralel dirençleri ilgili hatırlanması gereken önemli bir nokta, toplam devre direnci yani  RT paralel bağlı her hangi bir dirençten mutlaka daha küçük olacaktır. Eğer paralel bağlı dirençlerin eşdeğer direncini her hangi bir tekli dirençten daha küçük buluyorsanız, hesaplamada hata yapıyorsunuz demektir.

Yukarıdaki örneğimizde, kombinasyonun değeri şu şekilde hesaplanmıştır:  R T  = 15kΩ , burada en küçük direncin değeri 22kΩ olduğundan çok daha yüksektir. Başka bir deyişle, paralel bir ağın eşdeğer direnci, kombinasyondaki en küçük bireysel dirençten her zaman daha az olacaktır.

Benzer şekilde, her biri aynı değere sahip üç veya daha fazla direnç paralel olarak bağlanırsa, eşdeğer direnç R/n’ye eşit olacaktır; burada R , direncin değeridir ve n , kombinasyondaki bireysel dirençlerin sayısıdır.

Örneğin, altı adet 100Ω direnç paralel bir kombinasyonda birbirine bağlanmıştır. Bu nedenle eşdeğer direnç şöyle olacaktır:   R T  = R/n = 100/6 = 16.7Ω . Ancak bunun SADECE aynı değerlere sahip dirençler için çalıştığını unutmayın.

Paralel Bağlı Dirençlerde Akım

Paralel dirençli bir devreye giren toplam akım, IT , tüm paralel dallarda akan tüm bireysel akımların toplamıdır. Ancak, her bir dalın direnç değeri o dalda akan akımın miktarını belirlediğinden, her paralel daldan geçen akımın miktarı mutlaka aynı olmayabilir.

Örneğin, paralel kombinasyon üzerinde aynı voltaj olmasına rağmen, dirençler farklı olabilir, bu nedenle her bir dirençten geçen akım Ohm Yasası ile belirlendiği gibi kesinlikle farklı olacaktır.

Yukarıdaki iki direnci paralel olarak düşünün. Paralel olarak birbirine bağlı dirençlerin ( I R1  ve  I R2 ) her birinden geçen akım, direncin direnç değerine bağlı olduğundan mutlaka aynı değerde değildir. Ancak, devreye A noktasından giren akımın, B noktasında da devreden çıkması gerektiğini biliyoruz.

Kirchhoff’un Akım Yasaları şunu belirtir: “ bir devreden çıkan toplam akım devreye giren akıma eşittir – akım kaybolmaz ”. Böylece devrede akan toplam akım şu şekilde verilir:

IT = IR1 + IR2

Ohm Yasasını kullanarak, yukarıdaki Örnek 2’de gösterilen her paralel dirençten geçen akımı şu şekilde hesaplayabiliriz:

1 direncinde akan akım şu şekilde verilir:

R1  = V S  ÷ R 1  = 12V ÷ 22kΩ = 0,545mA veya 545μA

2 direncinde akan akım şu şekilde verilir:

R2  = V S  ÷ R 2  = 12V ÷ 47kΩ = 0,255mA veya 255μA

böylece bize devre etrafında akan toplam akımı IT verir:

T = 0.545mA + 0.255mA = 0.8mA veya 800μA

ve bu ayrıca Ohm Yasası kullanılarak doğrudan doğrulanabilir:

T  = V S  ÷ R T  = 12 ÷ 15kΩ = 0.8mA veya 800μA (aynı)

Birbirine eklenen tüm bireysel akımların toplamı olan paralel bir direnç devresinde akan toplam akımı hesaplamak için verilen denklem şu şekilde verilir:

Itoplam = I 1 + I 2 + I 3 ….. + I n

Daha sonra paralel direnç ağları, besleme akımı çeşitli paralel dallar arasında bölündüğü için “akım bölücüler” olarak da düşünülebilir. Bu nedenle, N dirençli ağa sahip bir paralel direnç devresi, kendi içinde ortak bir voltajı korurken N-farklı akım yollarına sahip olacaktır. Paralel dirençler, toplam direnci veya toplam devre akımını değiştirmeden birbirleriyle değiştirilebilir.

Paralel Bağlı Dirençler Soru Örneği 3

Paralel kombinasyonda birbirine bağlı aşağıdaki dirençler için güç kaynağından çekilen bireysel dal akımlarını ve toplam akımı hesaplayın.

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

Besleme voltajı paralel bir devredeki tüm dirençler için ortak olduğundan, bireysel dal akımını aşağıdaki gibi hesaplamak için Ohm Yasasını kullanabiliriz.

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

Ardından, paralel direnç kombinasyonuna akan toplam devre akımı, I T olacaktır:

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

5 amperlik bu toplam devre akımı değeri , paralel dalın eşdeğer devre direnci R T bulunarak ve aşağıdaki gibi besleme gerilimine V S bölünerek de bulunabilir ve doğrulanabilir .

Eşdeğer devre direnci:

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

O zaman devrede akan akım şöyle olacaktır:

Paralel Bağlı Dirençler Paralel Bağlı Dirençler,paralel direnç,akım bölücü,paralel direnç hesaplama,paralel direnç formülü

Özetle

İki veya daha fazla direnç, her iki terminali de diğer direncin veya dirençlerin her bir terminaline sırasıyla bağlı olacak şekilde bağlandığında, birbirine paralel olarak bağlı oldukları söylenir. Paralel bir kombinasyon içinde her bir direnç üzerindeki voltaj tamamen aynıdır, ancak içinden geçen akımlar aynı değildir, çünkü bu, direnç değerleri ve Ohm Yasası ile belirlenir. O halde paralel devreler akım bölücülerdir.

Eşdeğer ya da toplam direnç, RT , bir paralel kombinasyonu karşılıklı ilave edilerek bulunur.

Şimdiye kadar bir seri veya paralel kombinasyon halinde bağlanmış direnç ağlarını gördük. Dirençler hakkında bir sonraki içerikte hem seri hem de paralel kombinasyonda dirençleri birbirine bağlamaya ve aynı anda karışık bir direnç devresi üretmeye bakacağız.

Dirençler
Direnç Nedir?Direnç ÇeşitleriDirenç Renk KoduDirenç Renk Hesaplama
Seri Bağlı DirençlerParalel Bağlı DirençlerSeri ve Paralel Bağlı DirençlerPotansiyel Fark
Dirençlerde Güç ve EnerjiAC Devrelerde DirençDirenç ÖzetVaristör Nedir?
Potansiyometre Nedir?Özdirenç Nedir?

Yorum yapma özelliği, forum tarafından gelen istek sebebiyle kapatılmıştır. Lütfen tartışmalar ve sorularınız için topluluk forumumuza katılın.